Avrupa’da Antifaşizmin Tarihi (1923-1939)

“Fas¸izm, bir do¨nemin ahla^ki hastalıg?ı olarak ya da kimi u¨lkelerin tarihsel
gelis¸iminin mantıksal mirası olarak ele alınıyor, kapitalist toplumun
tahakku¨mu¨nu¨n bir evresi olarak ya da hem komu¨nizme hem de ayrıcalıklı
bir azınlıg?ın so¨mu¨ru¨su¨ne kars¸ı kendini ifade etme arzusundaki orta sınıf
o¨zlemlerinin meyvesi olarak analiz ediliyordu. Fakat go¨ru¨lmeyen ya da
go¨zu¨n kapalı kaldıg?ı s¸ey, fas¸izmin Avrupa'nın 19. yu¨zyılda tanımıs¸ oldug?u
diktato¨rlu¨k rejimlerine asla indirgenemeyeceg?iydi.”
20. yu¨zyıl bas¸ında Avrupa'da yu¨kselen fas¸izm dalgası, hem direnis¸ iradesini
hem de bu iradeyi o¨rseleyen tartıs¸maları beraberinde getirdi. Olayların
aciliyeti ic¸inde o¨zellikle sosyalistler, komu¨nistler, liberaller, entelektu¨eller,
dinî cemaatler ve is¸c¸iler bu fikir ve eylem du¨nyasının bas¸ akto¨rleri oldular.
Fas¸izm gu¨c¸lenip yayılırken antifas¸istler bunun bir o¨lu¨m kalım meselesi
oldug?unu anlamakta gec¸ mi kalmıs¸lardı? Birles¸mek mi ayrı mu¨cadele
etmek mi, gizli o¨rgu¨tlenmeler kurmak mı meclis c¸atısı altında demokrasiyi
savunmak mı gerekiyordu? Jacques Droz, fas¸izme kars¸ı direnis¸ hareketlerinin
izini su¨rerken sadece bir tarih okuması yapmıyor, aynı zamanda do¨neme
dair eles¸tirel bir c¸o¨zu¨mleme de sunuyor. I?talyan, Alman, Avusturyalı, Fransız,
I?ngiliz ve I?spanyol antifas¸izmleri yanında Balkan ve Kuzey u¨lkelerine de yer
veriyor. Kendi vatanlarında ya da su¨rgu¨nde, yeraltında ya da parlamentoda,
silahlarıyla ya da kalemleriyle, hayatları pahasına direnen insanları anlatıyor.
Avrupa'da Antifas¸izmin Tarihi, sadece direnis¸in deg?il fas¸izmin analizi ic¸in de
temel bir referans nitelig?inde.