Bilimler ve Sanatlar Üzerine Söylev_{Eleştirilere Yanıtlar}

“[...] Eski devlet adamlari durmaksizin ahlaktan ve erdemden söz ederlerdi; bizimkiler sadece ticaretten ve paradan söz ediyorlar. [...] Insanlara bilgi veren bu bilginlerin halkin mutlulugu için çalismalari onlara yarasan tek ödül olsun; Iste o zaman erdemin, bilimin ve iktidarin soylu bir rekabet içinde çaba harcayarak, insanlarin mutlulugu için bir araya gelerek neler yapabilecegi görülür. Ama iktidar ve güç bir tarafa, bilgi ve bilgelik diger tarafta ayri ayri kaldikça bilginler önemli seyleri pek az düsünürler, hükümdarlar büyük isleri pek az basarirlar ve halklar yoksulluk içinde yaslanmaya ve mutsuz bir halde yasamaya mahkûm olurlar.”Birinci söylevin bu iki çarpici pasaji Rousseau'nun temel kaygilarini yansitmakta. Bilimler ve Sanatlar Üzerine Söylev, Rousseau'nun yapilan elestirilere verdigi yanitlarla bir bütünsellige ulasarak gerçek anlamini kazaniyor.