Bir Yanılsamanın Geleceği ve Neden Savaş?

Freud'un, biri 1927 yılında yazılmış Bir Yanılsamanın Geleceği ile diğeri 1932 tarihli Albert Einstein ile mektuplaşması olan Neden Savaş? isimli iki eseri de aradan geçen yu¨zyıla yakın bir su¨reye rağmen gu¨ncelliklerini ve değerlerini koruyor. Freud, Bir Yanılsamanın Geleceği'nde daha sonra kapsamlı olarak ele alacağı uygarlık meselesine ince bir giriş yapıyor. Uygarlık, varlığını, insanlığın korkularından ve bu korkularını dindirme ihtiyaçlarından ortaya çıkan dinî öğretilere mi borçlu? Psikanalizin, Tanrı inancına dair ortaya koyduğu devrim niteliğindeki ilkeler ortadayken bunu savunabilir miyiz? Freud, bu can alıcı soruları çalışmasının merkezine koyarak bir su¨reç olarak ele aldığı uygarlık ve tanrısal inanç arasında amansız bir diyalog kuruyor. Einstein ile Freud arasında, “İnsanlar neden savaşır?” sorusuna yanıt arayan yazışmalara dayanan Neden Savaş? ise her iki deha tarafından ortaya konan önermelerin bugu¨n hâlâ geçerli olduğu entelektu¨el bir şölen. Freud, yasanın, insanın savaşma arzusu karşısındaki rolu¨nu¨ insanın bilinçaltı ve doğuştan gelen ilksel du¨rtu¨leriyle açıkladığı argu¨manına şöyle nihayet veriyor: “Hukukun aslen kaba kuvvet olduğu ve bugu¨n bile şiddetin desteği olmadan hiçbir şey yapamayacağı gerçeğini göz ardı edersek, yanlış bir hesap yapmış oluruz.”