Finansal Okuryazarlık ve Finansal Refahın Belirleyicileri

Toplumdaki bireylerin tamamına yakını belirli bir gelire sahiptir. Bu bireylerin sahip oldukları geliri harcama konusunda alternatifleri mevcuttur. Birey, gelirinin tamamını tüketime harcayabilir. Gelirinin bir kısmını tüketime harcayıp kalanını yastık altında, vadesiz veya vadeli bir mevduat hesabında tasarruf amacıyla biriktirebilir. Yine gelirinin bir kısmını tüketime harcayıp kalanını bir araç, ev ya da menkul kıymet yatırımına dönüştürebilir. Tüketim, tasarruf ve yatırım seçeneklerinin hepsini aynı anda da gerçekleştirebilir. Hatta birey, ileride geri ödemek üzere borçlanma vasıtasıyla gelirinden fazla harcama da yapabilir. Bireylerin birçoğunun yapmış olduğu bu alternatifler kısaca kişisel finans yönetimi ya da para yönetimi olarak adlandırılabilir. Ancak burada önemli olan husus, gelir kaleminin hangi gider kalemlerine dönüşeceği konusunda verilen kararların bilinçli bir şekilde alınıp alınmamasıdır. Bu noktada “finansal okuryazarlık” kavramı devreye girmektedir.

Finansal okuryazarlık, finansal bilgileri anlama ve daha iyi bir finansal pozisyona sahip olmak için bilinçli kararlar verebilme becerisidir. Finansal okuryazarlık, finans konusunda uzman olmak demek değildir. Finansal okuryazar bir bireyin finans hakkındaki her şeyi bilmesi beklenmez. Finansal okuryazar bir birey, temel finansal kavramlar hakkında ve para yönetimi konusunda bilgi sahibi olarak finansal planlamalar yapabilir ve bilinçli finansal kararlar alabilir. Finansal refah ise bireylerin gelirlerinden tatmin olmaları, ihtiyaçlarını karşılamaları, yaşam standartlarını yükseltmeleri ve finansal olarak güvende hissetmeleri gibi maddi ve manevi duyguların karışımı olarak görülmektedir.

Finansal okuryazarlık ve refah konusu son yıllarda oldukça popüler hâle gelmiş olup gerek akademik çalışmalarda gerekse medyada sürekli gündem hâlindedir. Konu ile ilgili yapılan araştırmalar sürekli artmakta, farklı örneklem gruplarına yönelik çeşitli projeler yapılmakta, ekonomistler ve regülatörler tarafından finansal okuryazarlığın önemine sık sık vurgu yapılmaktadır.

Üniversite öğrencilerinin finansal okuryazarlık düzeyinin de belirlendiği bu çalışmada finansal okuryazarlık konusuna detaylıca yer verilmiş, finansal okuryazarlığın ve finansal refahın belirleyicileri araştırma değişkenleri kapsamında incelenmiştir. Bu çerçevede hazırlanan kitap, sadece finans alanına ilgi duyanların değil tüm hane halkının faydalanabileceği ve okuyucuların finansal konularda daha bilinçli kararlar vermesine yardımcı olacak bir niteliktedir.