Hükümdar

“Peki, niye bugün Machiavelli'den geriye korkunç bir pragmatizm kaldi? Niye bugünün egemen düsüncesi, Machiavelli'den, ‘amaç için her yol mübahtir' ana fikrini çikariyor. Aslinda bunun cevabi da oldukça basit; Machiavelli'nin devrimci sinifi, bugünün tutucu sinifi hâline gelmistir. Düne, somut Machiavelli denk düserken bugüne ise Machiavelli soyutlamasi -yani Makyavelizm- denk düsmektedir.”Orhan GökdemirHükümdar hem sevilen hem korkulan bir insan olmalidir. Bu iki özellik bir arada bulunamiyorsa birinden vazgeçilecekse korkulan insan olmak iyidir çünkü insanlar genellikle nankör, degisken, ikiyüzlü, tehlikeden kaçan, çikarlarinda hasis yaratilistadirlar. Kendilerine iyilik yaptikça sizinle olurlar fakat tehlike bas gösterince herkes ortadan yok olur. Insanlar yaratilistan kötü olduklari için bir çikar karsisinda sevgi baglari yok olur. Oysa korku ile baglanmis olanlar ceza tehdidi altinda olduklari için bu baglar kopmaz. Hükümdar halki öyle korkutmalidir ki sevilmese bile nefret de uyandirmamalidir. Halkin malina ve irzina dokunulmazsa bu da saglanabilir. Gerektiginde sebepleri açikça belirtilerek birinin kanina girilebilir ancak özellikle kimsenin malina dokunmamak gerekir çünkü insanlar babalarinin kaybini unuturlar da mallarinin kaybini unutamazlar. Yukaridaki alintida da görüldügü üzere Machiavelli, Hükümdar ile sadece siyaset üzerine saglam bir yapit ortaya koymakla kalmamis; bir ruh bilimci titizligiyle insanlari gözlemlemis, davranislarinin altinda yatan nedenleri görmüs ve böylece teorilerini saglam temeller üzerine dayandirmistir. Salt bir siyaset eseri yazmamis, insanligin özüne dair pek çok bilgiyi de bizlere sunmayi basarmistir.