İktisatta Davranışsal Yaklaşımlar

Gerek tüketici gerek üretici sapkasiyla iktisadi oyuncularin davranislarina atfedilen ve ana akim iktisadin temel varsayimlarindan biri olan “rasyonalite”nin sorunsallastirilmasini hedefleyen “davranissal iktisadin” Türkçe litera-türüne kapsamli ve nitelikli bir giris yapmasina vesile olan bu çalisma önemli bir referans noktasi olacaktir. Çalis-manin; saha bulgularindan laboratuvar deney sonuçlarina, felsefi tartismalardan psikoloji alanindaki gelismelere kadar genis bir repertuara dayanmasi, genis bir okuyucu kitlesiyle bulusmasi anlamina gelmektedir.Prof. Dr. Fikret AdamanBogaziçi ÜniversitesiHep rasyonel kararlar almiyoruz. Komsumuz arabasini yenilediginde; gelecekte bekledigimiz gelirin bugün alacagi-miz kredinin faizini karsilayip karsilayamayacaginin hesabini fazla önemsemeden neden biz de arabamizi yeni-leme fikrine kapilabiliyoruz. Neden günesli havalarda ATM'lerden daha fazla para çekiyoruz? Ya yeni bir is kiyafeti alirken yüzde 5 daha ucuza bulabilir miyiz diye dükkân dükkân gezmezken, 25 liralik bir lambayi daha ucuza bu-lacagiz diye 4-5 dükkân dolasabiliyoruz. Ya çarsipazarda pazarlik? Elinde hesap makinesiyle bize fiyat teklifi ya-pan satici, elleri cebinde fiyat pazarligi yapana göre neden daha inandirici geliyor ve bizi ikna ediyor. Adini dahi hiç duymadigimiz bir sarap sadece fiyat etiketi üç haneli oldugu için bizi neden mutlu ediyor? Pazarda neden önünde kalabalik olan tezgâha yöneliyoruz? Peki, bahsis davranisimiz? Garson bize adimizla seslendiginde daha mi bon-kör oluyoruz? Ya açildigi yil yüzlercesinin battigindan haberdar iken "bizim hanim iyi yemek yapar" diye borca gi-rip kafe, lokanta açan girisimciler? Nasil bir motivasyona sahipler?Tüm bunlara yanit arayan bir iktisat disiplini var; davranissal iktisat. Bu alanda her çalisma yeni bir kapi açiyor…Ugur GürsesHürriyet