İnsancıl Aylık Kültür Sanat Dergisi Sayı: 375 Ekim 2021

1 Nadia ANJUMAN - Ağzımı Açma İsteğim Yok (Şiir)

2 Betül Çotuksöken - Felsefenin Gör Dediği Eğitimde SES - 6 Eğitim Kavramı Üstüne

Eğitim-insan ilişkilerinin ayrıntılarına inildiğin­de birçok farklı görüş ortaya konulabilir; ancak asıl işleyiş biçimi, dile yansıyan oluşumlar dikkat­le incelendiğinde, yüzyıllar önce farkına varılmış birtakım temel noktaların hâlâ geçerlikte olduğu da kolaylıkla anlaşılabilir. Eğitim söz konusu olduğunda kaçınılmaz temel şudur: Eğitim birçok aracı ortamla (bunlar içerikçe değişkendir) belli birtakım temel yapıların -modellerin, kavramla­rın, tasarımların, idelerin, düşüncelerin, ütop­yaların- insana geçirilmesidir; temel bilgilerin, eylem biçimlerinin, tutumların, dış dünyaya ilişkin tavır takınmaların çok çeşitli araçlarla bireylere, birey gruplarına aktarılmasıdır.

4 Asım Öztürk – Çürümüş (Şiir)

5 Sayıl Cengiz Gündoğdu - Marksist Yazın İçin Önkoşullar - I

Marksist yazın için diyalektik materyalizm ile materyalist tarih anlayışının bilinmesi zorunludur.

İlkin diyalektik materyalizm, Lenin'in Materyalizm ve Ampiryokritisizm yapıtından alıntılarla gösterilecek.

9 Abdurrahman Ohtaroğlu – Tanrılar Korkar Şiirden (Şiir)

10 Hayrettin Geçkin – Kutup Yıldızı

Ben onun düşün ve felsefe üzerine olan kitap­larını çok ama çok severek okudum... Kaç kita­bını okuduğumu tam olarak anımsayamasam da bir değerlendirme yazımda Marksizme katkı yap­tığını ifade ettiğim aklımda. İnsancıl dergisinde Yıldız Güncesi adıyla yazdığı yazılarının hemen hemen hiçbiri kaçmamıştır gözümden.

12 M. Güner Demiray – Güzel Günler Gelecek (Şiir)

13 Yusuf Çotuksöken – Özsözler Günlüğü (22)

3 Temmuz

“Özgüveninizi abartırsanız, cesaretiniz sizi yal­nız bırakır.”

15 Nilüfer Uçar – Tekerleme (Şiir)

16 Gamze Sural – Bencil İnsandan Bir “Çevre Beni” Doğar mı?

Bahsedeceğimiz konu aslında çevreci bir hareket ya da bir çevre savunması değildir, özünde bu olsa da. Pragmatist bir anlayışla düşünmeye başladığımız yol, kendiliğinden bir "çevre beni" oluşturacaktır. "Felsefe ve tüm sos­yal bilimlerde negatif tanımlamalarla karşımıza çıkan "bencillik" kavramını, ekolojide nasıl olur da pozitife dönüştürebiliriz? İnsanın sarsılmaz gerçeği olan bencilliği, pozitif bir sonuca ulaştır­mak mümkün müdür?" soruları üzerine düşüne­ceğiz.

20 Cumali Karataş - Kumrulu Yokuşu (Şiir)

21 Ali Taş Adn. – “Bir Çift Martı Görmüştü Çocuk”

Bireysellikten evrenselliğe yönelen Pelin, tekilden tümele olan bu uzanışında tropikal iklimlere yelken açıyor adeta. Kuytularda kalan Pelin, kendine en yakın olarak saat çiçeğini bulmuştur sanki; kendini onunla özdeştirmiş gibi­dir. Saat çiçeği de gölgeli ve nemli duvar dip­lerini seven bir tropikal çiçeği. Diğer bir özelliği de uyuşturan, kafa yapan, sakinleştiren bir çiçek olmasıdır. Saat çiçeği gibi yalnız ve duvar diple­rinde kalmış duyumsamalar yaşıyor Pelin...

34 Tahir Şilkan – Samet Ağaoğlu'nun Babasının Arkadaşları

O yıllarda esir bir yurttan Azerbaycan'dan, Tür­kiye'ye göç eden Prof. Ağaoğlu, İmparatorluk­tan Cumhuriyete geçiş sürecinde aktif yer alan aydınların başında gelmektedir. İttihat Terak­ki hareketinin liderlerindendir. Uzun yıllar çok sayıda gazetede siyasi makaleleri yayınlanan, başyazarlık yapan, Mütarekeden sonra Malta'ya sürülen Ahmet Ağaoğlu, sürgünden sonra Ana­dolu'ya geçmiş, Matbuat Müdürlüğü görevini yürütmüştür.

37 Berrin Taş – Hep Yolda

2 Eylül 2021

Birkaç gün önce eczaneye gittim. 30 Ağustos'ta kapalı olduğu aklıma gelmemişti. C.G.'nin ilaçlarından biri bitmişti. Google'a güven­miyorum. Eczane camından nöbetçi eczanelere bakarım, ona göre giderim, dedim. Dergiye gider­ken Bakırköy'de nöbetçi olduğu yazan eczanele­re uğradım. Kapalıydı. Orda yazan eczanelere de gittik. Onlar da kapalıydı. Neyse, dedim. İnsancıl'a gidelim biz. Cihangir'de, Beyoğlu çev­resinde eczane çok. Mutlaka bulurum bir nöbet­çi eczane dedim güvenle. Aksaklık olabileceği hiç aklıma gelmedi.

41 Ferhat Özen – Şiirli Yastık

Sunay Akın'la ‘90'lı yılların ortalarına doğru, O daha Sunay Akın olmadan önce, Kız Kulesi'ne yaptığı çıkarmada tanışmıştık. Şiir Cumhuriyeti ilan ettiği Kız Kulesi'ne çıkarken, arkadaşla­rımla kendisini desteklemek için geldiğimde, aynı kayıktaydık. Daha o gün kendisinin de Şiir Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı sanını hak ettiği­ni düşünmüştüm. Bunu kendisine de söylemiş;

“Ama sürgündeki Cumhurbaşkanı" demiş, gülüşmüştük.

43 Hasan Akarsu – Meliha Akay'ın Öyküleri “Pelitya”

Kitaba adını verdiği Pelitya öyküsünde anlatıcı kendi gözlemlerini yansıtır. Parka arabasıyla gelen engelli adamı, köpek gezdi­ren adamı, köpeği Tarçın'ı, parktaki yaşlı pelit ağacını, mahalleden geçen hurda­cıyı gözler. Engelli adam, pelit ağacını çocukluğun­dan bilir ve üzerine kazıdı­ğı resimden söz eder.

45 A. Didem Uslu – 2019 Sonbahar ve 2020 İlkbahar Tiyatro Sezonundan Seçmeler

Serkan Abeş'in uyarladığı, yönettiği ve oyna­dığı kısa ve tek kişilik bir oyun Sir, yes, sir ABD'li yazar Dalton Trumbo'nun (1905-1976) Johnny Got His Gun (1939) romanından alınmış. Roman, Amerikan edebiyatında II. Dünya savaşını anla­tan savaş karşıtı bir eser olarak tanınıyor.

49 Sevdiye Kurucu – Leyli Meccani (Öykü)

Annesi babası ve erkek kardeşiyle İstanbul'un banliyösünde bahçeli iki katlı küçük bir evde yaşıyorlardı. Mahallede fazla ev yoktu. Evlerinin yanındaki arsa okul için ayrılmış ama henüz inşa­at başlamamıştı. İlkokula başlama yaşı gelmişti. Tam o yaz kamyonlarla malzemeler geldiğini, kazıların başladığını görünce mahallenin ilkoku­lunun burada olacağı anlaşılmıştı. İnşaat sürer­ken iki yıl bahçedeki barakada okudular. Üçüncü sınıf törenle açılan yeni okulda başladı.

52 İnsancıl'a Mektup

53 Nuran Erçal – Yaşlılık Üzerine (Şiir)

54 Sayıl Cengiz Gündoğdu – Yıldız Güncesi

16 Eylül Perşembe

Hem toplumsal hem tarihsel açıdan, laiklik konusunda Gazi doğrulandı. Ama bilinci donmuş kimi kişiler bunu anlamıyor. Laiklik ilkesini şurda burda zedelemeye çalışanlar var.

Aslında 1940'tan bu yana zedelemek istiyor­lar. Bugün açıkça laiklik ilkesinin anayasadan çıkartılması söylendi.

Laiklik ilkesi kaldırılırsa ilk vuruş kadınlara. Kadın çalışma yaşamından bütünüyle kopartıla­cak… evinin kadını olacak.

61 İnsancıl Kitap1 Nadia ANJUMAN - Ağzımı Açma İsteğim Yok (Şiir)

2 Betül Çotuksöken - Felsefenin Gör Dediği Eğitimde SES - 6 Eğitim Kavramı Üstüne

Eğitim-insan ilişkilerinin ayrıntılarına inildiğin­de birçok farklı görüş ortaya konulabilir; ancak asıl işleyiş biçimi, dile yansıyan oluşumlar dikkat­le incelendiğinde, yüzyıllar önce farkına varılmış birtakım temel noktaların hâlâ geçerlikte olduğu da kolaylıkla anlaşılabilir. Eğitim söz konusu olduğunda kaçınılmaz temel şudur: Eğitim birçok aracı ortamla (bunlar içerikçe değişkendir) belli birtakım temel yapıların -modellerin, kavramla­rın, tasarımların, idelerin, düşüncelerin, ütop­yaların- insana geçirilmesidir; temel bilgilerin, eylem biçimlerinin, tutumların, dış dünyaya ilişkin tavır takınmaların çok çeşitli araçlarla bireylere, birey gruplarına aktarılmasıdır.

4 Asım Öztürk – Çürümüş (Şiir)

5 Sayıl Cengiz Gündoğdu - Marksist Yazın İçin Önkoşullar - I

Marksist yazın için diyalektik materyalizm ile materyalist tarih anlayışının bilinmesi zorunludur.

İlkin diyalektik materyalizm, Lenin'in Materyalizm ve Ampiryokritisizm yapıtından alıntılarla gösterilecek.

9 Abdurrahman Ohtaroğlu – Tanrılar Korkar Şiirden (Şiir)

10 Hayrettin Geçkin – Kutup Yıldızı

Ben onun düşün ve felsefe üzerine olan kitap­larını çok ama çok severek okudum... Kaç kita­bını okuduğumu tam olarak anımsayamasam da bir değerlendirme yazımda Marksizme katkı yap­tığını ifade ettiğim aklımda. İnsancıl dergisinde Yıldız Güncesi adıyla yazdığı yazılarının hemen hemen hiçbiri kaçmamıştır gözümden.

12 M. Güner Demiray – Güzel Günler Gelecek (Şiir)

13 Yusuf Çotuksöken – Özsözler Günlüğü (22)

3 Temmuz

“Özgüveninizi abartırsanız, cesaretiniz sizi yal­nız bırakır.”

15 Nilüfer Uçar – Tekerleme (Şiir)

16 Gamze Sural – Bencil İnsandan Bir “Çevre Beni” Doğar mı?

Bahsedeceğimiz konu aslında çevreci bir hareket ya da bir çevre savunması değildir, özünde bu olsa da. Pragmatist bir anlayışla düşünmeye başladığımız yol, kendiliğinden bir "çevre beni" oluşturacaktır. "Felsefe ve tüm sos­yal bilimlerde negatif tanımlamalarla karşımıza çıkan "bencillik" kavramını, ekolojide nasıl olur da pozitife dönüştürebiliriz? İnsanın sarsılmaz gerçeği olan bencilliği, pozitif bir sonuca ulaştır­mak mümkün müdür?" soruları üzerine düşüne­ceğiz.

20 Cumali Karataş - Kumrulu Yokuşu (Şiir)

21 Ali Taş Adn. – “Bir Çift Martı Görmüştü Çocuk”

Bireysellikten evrenselliğe yönelen Pelin, tekilden tümele olan bu uzanışında tropikal iklimlere yelken açıyor adeta. Kuytularda kalan Pelin, kendine en yakın olarak saat çiçeğini bulmuştur sanki; kendini onunla özdeştirmiş gibi­dir. Saat çiçeği de gölgeli ve nemli duvar dip­lerini seven bir tropikal çiçeği. Diğer bir özelliği de uyuşturan, kafa yapan, sakinleştiren bir çiçek olmasıdır. Saat çiçeği gibi yalnız ve duvar diple­rinde kalmış duyumsamalar yaşıyor Pelin...

34 Tahir Şilkan – Samet Ağaoğlu'nun Babasının Arkadaşları

O yıllarda esir bir yurttan Azerbaycan'dan, Tür­kiye'ye göç eden Prof. Ağaoğlu, İmparatorluk­tan Cumhuriyete geçiş sürecinde aktif yer alan aydınların başında gelmektedir. İttihat Terak­ki hareketinin liderlerindendir. Uzun yıllar çok sayıda gazetede siyasi makaleleri yayınlanan, başyazarlık yapan, Mütarekeden sonra Malta'ya sürülen Ahmet Ağaoğlu, sürgünden sonra Ana­dolu'ya geçmiş, Matbuat Müdürlüğü görevini yürütmüştür.

37 Berrin Taş – Hep Yolda

2 Eylül 2021

Birkaç gün önce eczaneye gittim. 30 Ağustos'ta kapalı olduğu aklıma gelmemişti. C.G.'nin ilaçlarından biri bitmişti. Google'a güven­miyorum. Eczane camından nöbetçi eczanelere bakarım, ona göre giderim, dedim. Dergiye gider­ken Bakırköy'de nöbetçi olduğu yazan eczanele­re uğradım. Kapalıydı. Orda yazan eczanelere de gittik. Onlar da kapalıydı. Neyse, dedim. İnsancıl'a gidelim biz. Cihangir'de, Beyoğlu çev­resinde eczane çok. Mutlaka bulurum bir nöbet­çi eczane dedim güvenle. Aksaklık olabileceği hiç aklıma gelmedi.

41 Ferhat Özen – Şiirli Yastık

Sunay Akın'la ‘90'lı yılların ortalarına doğru, O daha Sunay Akın olmadan önce, Kız Kulesi'ne yaptığı çıkarmada tanışmıştık. Şiir Cumhuriyeti ilan ettiği Kız Kulesi'ne çıkarken, arkadaşla­rımla kendisini desteklemek için geldiğimde, aynı kayıktaydık. Daha o gün kendisinin de Şiir Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı sanını hak ettiği­ni düşünmüştüm. Bunu kendisine de söylemiş;

“Ama sürgündeki Cumhurbaşkanı" demiş, gülüşmüştük.

43 Hasan Akarsu – Meliha Akay'ın Öyküleri “Pelitya”

Kitaba adını verdiği Pelitya öyküsünde anlatıcı kendi gözlemlerini yansıtır. Parka arabasıyla gelen engelli adamı, köpek gezdi­ren adamı, köpeği Tarçın'ı, parktaki yaşlı pelit ağacını, mahalleden geçen hurda­cıyı gözler. Engelli adam, pelit ağacını çocukluğun­dan bilir ve üzerine kazıdı­ğı resimden söz eder.

45 A. Didem Uslu – 2019 Sonbahar ve 2020 İlkbahar Tiyatro Sezonundan Seçmeler

Serkan Abeş'in uyarladığı, yönettiği ve oyna­dığı kısa ve tek kişilik bir oyun Sir, yes, sir ABD'li yazar Dalton Trumbo'nun (1905-1976) Johnny Got His Gun (1939) romanından alınmış. Roman, Amerikan edebiyatında II. Dünya savaşını anla­tan savaş karşıtı bir eser olarak tanınıyor.

49 Sevdiye Kurucu – Leyli Meccani (Öykü)

Annesi babası ve erkek kardeşiyle İstanbul'un banliyösünde bahçeli iki katlı küçük bir evde yaşıyorlardı. Mahallede fazla ev yoktu. Evlerinin yanındaki arsa okul için ayrılmış ama henüz inşa­at başlamamıştı. İlkokula başlama yaşı gelmişti. Tam o yaz kamyonlarla malzemeler geldiğini, kazıların başladığını görünce mahallenin ilkoku­lunun burada olacağı anlaşılmıştı. İnşaat sürer­ken iki yıl bahçedeki barakada okudular. Üçüncü sınıf törenle açılan yeni okulda başladı.

52 İnsancıl'a Mektup

53 Nuran Erçal – Yaşlılık Üzerine (Şiir)

54 Sayıl Cengiz Gündoğdu – Yıldız Güncesi

16 Eylül Perşembe

Hem toplumsal hem tarihsel açıdan, laiklik konusunda Gazi doğrulandı. Ama bilinci donmuş kimi kişiler bunu anlamıyor. Laiklik ilkesini şurda burda zedelemeye çalışanlar var.

Aslında 1940'tan bu yana zedelemek istiyor­lar. Bugün açıkça laiklik ilkesinin anayasadan çıkartılması söylendi.

Laiklik ilkesi kaldırılırsa ilk vuruş kadınlara. Kadın çalışma yaşamından bütünüyle kopartıla­cak… evinin kadını olacak.

61 İnsancıl Kitap