Jacques İle Efendisi_{Denis Diderot'nun Hatırasına Üç Perdelik Oyun}

Milan Kundera'nin, bir okur olarak savasa esir düsmüs Prag sokaklarinda sevgi ve özlemle andigi, bir edebiyat adami olarak Don Quijote'yle, Tom Jones'la, Ulysses'le bir tuttugu edebiyat tarihinin unutulmaz ikilisi Jacques ile Efendisi, gün olur Kundera'nin tiyatro sahnesine konuk olur. Diderot'nun XVIII. yüzyilin son çeyreginde kaleme aldigi ve Bati edebiyati tarihinin mihenk taslarindan biri olan Kaderci Jacques ile Efendisi'nin önemini, Kundera su sözlerle dile getirir: “Iddia ediyorum, Kaderci Jacques'in yoklugunda, roman tarihi ne anlasilabilir, ne de tamam sayilir.”Kundera'nin 1968 yilinda Sovyet birliklerinin Çekoslovakya'yi isgalinden sonra kaleme aldigi ve ancak 1981 yilinda Fransa'da yayimlanabilen, Fransiz yazar Denis Diderot'nun hatirasina bir armagan olarak yazdigi bu üç perdelik oyunda, kendi ifadesiyle “modern Bati tarihini bastan sona arsinlayan” usak ile efendisi, talihle, serefle, dostlukla, askla örülü bir yolculuga çikiyorlar. Iki yazar, iki yüzyil bulusuyor. Roman ile tiyatro bulusuyor. Diderot'nun roman yazinina armagan ettigi biçimsel özgürlügü, Kundera tiyatro sahnesine tasiyor.Savasin ayazinda, Kundera'nin sahnesinde, Jacques ile Efendisi'nin kahkahalari yankilaniyor.