Kürtlerde Dil Edebiyat Kültür

Bir taraftan yazılı Kürt Edebiyatının zayıf olması ve tabandaki halka ulaşmaması, diğer taraftan halkın okuma yazma oranının çok düşük olması nedenleriyle Kürt dili edebiyatı ve kültürü sözlü olarak emekleyerek günümüze kadar yaşatılarak gelebilmiştir.

Kürt dilinin günümüze kadar gelmesindeki en büyük pay dengbejlere, masal (çirok) anlatanlara, Kürtçe eğitim veren medreselere ve kırsalda yaşayan analara aittir.

Bir dilin ölümü bir toplumun ölümü demektir. Dil kültürürün taşıyıcısı ve yayıcısıdır. Dil bir anlaşma ve deşarz aracıdır. Dil mazlumun silahıdır. Zira çok hafif ve görünmezdir. Gırtlağı olan herkes o silaha sahiptir. En acımasız silahların bile başa çıkamayacağı güçlü bir silahtır. Dilini unutan halk yenilmekle kalmaz, köle olabilir. Herkes kendi anadiline paha biçilmez bir hazine gibi sahip çıkmalıdır. Sözcüklerini zihninde birer yakut, birer elmas, birer zümrüt gibi korumalıdır.

Dili yasaklamak, düşünceyi, bilimi ve sanatı yasaklamaktır. Kısaca insanı ve yaşamı yasaklamaktır. Yeryüzünde bugüne kadar 6000 adet dil tesbit edilmiştir. Bugün bu sayı 3000'den daha azdır. Her ölen dil bir kültürün ve bir halkın ölümüyle eşdeğerdir. Türkiye'de yaklaşık 50 adet dil ve lehçe vardır. Dünya dilleri arasında Türkçe 23. Kürtçe ise 26. Sırada yer almaktadır. 21 Şubat Birleşmiş Milletler tarafından ‘Dünya Dil Günü' olarak kabul edilmiştir. 14-15-16 Mayıs günleri TZP-Kurdi tarafından ‘Kürt Dil Bayramı' olarak kabul edilmiştir.

Bilimsel araştırmalara göre kendi anadilinde eğitim gören birey, başka dillerde eğitim gören bireye göre 4 ile 8 kat arası daha başarılı, üretken ve mutlu olmaktadır…

Yazılı ve sözlü Kürt edebiyatını günümüze taşıyan tüm şahsiyetlere minnettar ve borçluyuz. Her biri birer dil, edebiyat ve kültür savaşçısıdır. Onlardan bazı şahsiyetleri biyografileri ve eserleriyle antolojik olarak bu kitaba taşıdık. Göreceksiniz ki, bu şahsiyetlerin çoğunun yaşamı Kürtlerin genel yaşamı gibi yoksulluk ve ızdırap içinden geçmiştir. Yer veremediğimiz onlarca edebiyatçı ve sanatçımız oldu. onlardan da özür diliyoruz..

Yazdıklarımız ve ya yazamadıklarımızın hepsi bizim değerlerimizdir. Bizi dünden bugüne ve yarına taşıyan emektarlarımızdır. Bu değerlerimize sahip çıktığımız oranda dilimize edebiyatımıza ve tarimize sahip çıkmış oluruz… Elinizdeki kitab daha detaylı ve kapsayıcı olabilirdi. İçinde bulunduğumuz süreç ve şartlar ancak bu kadarını yapmamıza olanak tanıdı.