Kuzeye Göç Mevsimi

Afrika ve Arap edebiyatinin en en önemli yazarlarindan Tayeb Salih, 1929 yilinda Sudan'da dogdu. Hartum Üniversitesi'nde egitim gördükten sonra, Kuzeye Göç Mevsimi'nin kahramani gibi, Ingiltere'ye gitti. BBC'nin Arapça bölümünü yönetti, ardindan UNESCO'da çalisti. Çok iyi Ingilizce bilmesine ragmen romanlarini kendi dilinde kaleme almasi direnis kültürünü benimsemesindendir.Sadece dili ile degil seçtigi konularla da direnisi sürdüren Tayeb Salih'in Afrikali veya Afrikali Arap olarak toplumsal, dini ve politik kimligini sergiledigi romanlari Bati'da ses getirmis, pek çok dile çevrilmistir. Kisa hikâyeleri modern Arap edebiyatinin en iyileri arasinda sayilan Salih'in "Urs al Zayn" ("Zeyn'in Dügünü") romanindan uyarlanan Arapça film 1976 yilinda Cannes Film Festivali'nde ödüllendirilmistir. 1966 yilinda Beyrut'ta yayimlanan Kuzeye Göç Mevsimi 2001 yilinda Arap Edebiyati Akademisi tarafindan 20.yüzyilin en önemli romani ilan edilmistir. Bati literatürüne oldugu kadar klasik Arap yazinina, Islam ve Tasavvuf literatürüne de hâkim bir yazarin Dogu-Bati sorununa bakisini yansitan Kuzeye Göç Mevsimi, yoksul bir Sudan köyündeki basit yasami, köy halki arasindaki karmasik iliskileri, geleneklerin bogucu baskisini ve bütün bunlarla çevrili bireyin özgürlük arayisini anlatiyor; yedi yil Avrupa'da egitim görüp Sudan'a, Nil kiyisindaki köyüne dönen anlaticinin, köyde tanistigi Mustafa Said'in, Said'in karisi Hasna'nin ve Sudan'in hikâyesini...Bu kisa romanin görünürdeki hikâyesinden çok daha derin göndermeleri ve yananlamlari var. Edward Said Kültürel Emperyalizm adli incelemesinde Tayeb Salih'in kurgusunun son derece bilinçli bir sekilde Joseph Conrad'in Karanligin Yüregi romanini izledigini ve tersine çevirdigini söyler. Kuzey'den Güney'e, Güney'den Kuzey'e olan müdahale ve geçisler, Conrad'in çizdigi sömürgeci gidis-gelis yörüngesini genisletip kabariklastirir. Salih sömürgeci edebiyatin kendine mal ettigi kurgusal topraklari gerçek sahipleri adina geri istemekle kalmaz, Conrad'in görkemli düzyazisinda bogulup kalmis farkliliklari ve bunlarin imgesel sonuçlarini da dile getirir. Kuzeye Göç Mevsimi sömürgecilik deneyiminden geçmis bir Üçüncü Dünya ülkesindeki kültürel degisim ve kimlik meselesi üzerine kurulu yakici bir roman. (Tanitim Bülteninden)