Türkülerden Seçmeler

Türkü, Türk halkının şiirinin en eski nazım biçimlerinden biridir. Türküler, insanoğlunun başına gelen olayları bunun toplum içindeki yankılarını, aşk, gurbet, hasret gibi insanların ortak paydalarını, mertlik ve kahramanlık gibi milli ve tarihi olayları konu alan bir kültür hazinesidir. Türküler herkesin anlayabileceği ortak, sade ve anlaşılır bir dil ve hece ölçüsüyle yazılmıştır.

Türküler, bir olay üzerine yakılırlar. Bu olay milleti ilgilendirecek kadar büyük olabileceği gibi, yalnızca birkaç insanı veya bir yöreyi de ilgilendirebilecek türden de olabilir. Aşk, gurbet, ölüm, kahramanlık, yiğitlik, fetih, seferberlik, doğal afetler, kavgalar, anlaşmazlıklar türkülerin ortaya çıkışına sebep olabilir.

Bu ve benzeri olaylar yaşayan bir insanın bunu halk şiiriyle ve ezgi eşliğinde ifade etmesi türküyü meydana getirir. Zaman geçtikçe söyleyeni unutularak anonim olarak Halk Edebiyatın'da yer edinir.

Türküler, genellikle herkesin anlayabileceği ortak, sade ve tabii bir dille hece veznesiyle söylenir ve yazılırlar. Aruz veznesiyle yazılıp söylenen türküler de vardır.

Türküler, konularına, şekillerine ve ezgilerine göre üç şekilde sınıflandırılabilir. Usul ile çalınmayan, her sanatkârın isteğine bağlı tam bir şekil göstermeyen ezgilere "uzun hava" denilmektedir. Bozlak, Maya, Divan, Engin, Hoyrat, Çukurova, Türkmani bu gruptandır. Ölçüsü ve ritmi belli olan ezgiler ise "kırık hava" sınıfındandır. Kare deniz Horonları, Kuzey Doğu Bar'ları, Batı Anadolu zeybekleri bu gruptandır.