Tutuklunun Serbest Kalma Hakkı ve Güvenceleri

Suç isnadı altındaki kişiler hakkında ceza muhakemesi süresince sıklıkla uygulanan tutuklama tedbiri, kişiyi hürriyetinden doğrudan yoksun bırakması nedeniyle oldukça ağır nitelikte bir tedbirdir. Bu sebeple, tutuklanan kişilerin tutuklama tedbirinin hukuki olup olmadığının tespit edilmesini ve tutuklama hukuka aykırı ise serbest bırakılmalarını yargısal bir merciden talep edebilmeleri diğer bir deyişle tutuklama tedbirine karşı başvuru hakkına sahip olmaları büyük önem taşımaktadır. İki bölümden oluşan bu çalışmada; tutuklunun serbest kalma hakkının içeriği ile bu hakka ilişkin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesinin bireysel başvuru yoluyla oluşan içtihadının ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu kapsamda; tutuklunun serbest kalma hakkının unsurları, diğer temel hak ve hürriyetlerle bağlantısı, hakkın Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesiyle Türk Hukukundaki düzenleniş biçimi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ile Anayasa Mahkemesinin hakka ilişkin genel yaklaşımları irdelenmiştir. Çalışmanın bütününde birincil kaynaklar olarak Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları kullanılmış olup Türk Hukukundaki yasal düzenlemeler de dikkate alınarak iki mahkemenin içtihadı üzerinden genel ilkeler ve sonuçlar tespit edilmiştir.