Uluslararası Yatırım Hukukunda Yatırımcının İnsan Hakları Yükümlülüğü

Dünyamız değişiyor. Artık karşımızda çoğu devletten hem siyasi hem de ekonomik olarak daha güçlü olan çok uluslu şirketler gerçeği duruyor. Çok uluslu şirketler ciddi insan hakları ihlalleriyle birlikte anılıyor. Bu durum insan hakları hukukunda bazı ezberlerin bozulmasına yol açmıştır. Devlet-dışı aktörler olarak şirketler ve onların insan hakları yükümlülükleri önemli bir tartışma konusu haline gelmiştir. Bu çalışmada yabancı yatırımcının insan hakları yükümlülüğü meselesi, uluslararası yatırım hukuku kapsamında ve uluslararası yatırım hukukundaki güncel gelişmeler ışığında incelenmiştir.(Arka Kapaktan)

İçindekiler

Giriş

I. Yatırımcının İnsan Hakları Yükümlülüğü Bakımından Mevcut Durum

A. Yatırımcının Uluslararası Hukuk Bakımından İnsan Hakları Yükümlülüğü

1. Uluslararası İnsan Hakları Andlaşmaları

2. Uluslararası Teamül Hukuku

3. Hukukun Genel İlkeleri

4. Yumuşak Hukuk Belgeleri

5. BM İş Dünyası ve İnsan Haklarına İlişkin Bağlayıcı Andlaşma Hazırlığı

B. Yatırımcının Yatırım Hukuku Bakımından İnsan Hakları Yükümlülüğü

1. Yargı Yetkisi ve Kabul Edilebilirlik Bakımından Değerlendirme

a. Ev Sahibi Devletin Hukukuna Uygunluk Gerekliliği

b. Yatırımcının Ev Sahibi Devlette İnsan Haklarını Koruyan Ulusal Hukuk Normlarını İhlal Etmesi Bakımından Değerlendirme

2. Esas Aşaması Bakımından Değerlendirme

a. Uluslararası Hukukun Bölünmesi Tartışması Çerçevesinde: Uluslararası Yatırım Hukuku ve Uluslararası İnsan Hakları Hukuku

b. Uluslararası Yatırım Anlaşmalarında Yer Alan Uygulanacak Hukuk Hükümleri

c. Sistemik Entegrasyon Prensibi (The Principle of Systemic Integration)

d. Ölçülülük İncelemesi

3. Tazminat Aşaması Bakımından Değerlendirme (Tazminatın Mahsup Edilmesi)

a. Müterafik Kusur

b. Occidental v. Ekvador Kararı

c. Yukos Kararı

d. Philippe Sands'ın Muhalefet Şerhi

4. Karşı Dava Kurumu Bakımından Değerlendirme

a. Tarafların Karşı Dava Açılabilmesine İlişkin Rızalarının Olması Gerekliliği

b. ICSID Konvansiyonu'nun 46. Maddesinde Aranan Diğer Şartlar

c. Urbaser v. Arjantin Kararı

II. Uluslararası Yatırım Hukukundaki Güncel Gelişmeler

A. Uluslararası Yatırım Hukuku Anlaşma Yapım Pratiğinde Yaşanan Güncel Gelişmeler

B. Yatırım Anlaşmalarına Yatırımcıların İnsan Hakları Yükümlülüğüne İlişkin Hükümlerin Eklenmesi

1. Yatırımcının İnsan Hakları Yükümlülüğüne İlişkin Hükümlerin Yatırım Anlaşmalarındaki Konumu

2. Yatırımcının İnsan Hakları Yükümlülüğüne İlişkin Hükümlerde Kullanılması Gereken Dil

3. Yatırımcının İnsan Hakları Yükümlülüğüne İlişkin Hükümlerin Yatırım Anlaşmalarına Dahil Edilmesi Sürecinde İzlenebilecek Yol

4. Yatırım Anlaşmalarında Atıf Yapılabilecek Uluslararası Hukuk Belgeleri

5. Yatırımcıya İnsan Hakları Yükümlülüğü Getiren Yatırım Anlaşmalarının İncelenmesi

a. Yatırımcının Dolaylı İnsan Hakları Yükümlülüğü

b. Yatırımcının Doğrudan İnsan Hakları Yükümlülüğü

c. Bölüm Sonu Değerlendirme