Usul-i Talim ve Terbiye_{Türkiye'de İlk Eğitim ve Öğretim Yöntemi Kitabı}

Türkiye'ye zihniyet, program ve felsefesinden evvel kurumlarıyla giren modern eğitimin bilimsel metinleri 1890'lardan sonra yazılmaya başlanmıştır. Bir azınlık mektebinde tahsil gören ulemadan Mustafa Efendi'nin kızı, felsefeci Rıza Tevfik'in eşi Ayşe Sıdıka Hanım'ın Darülmuallimatta (Kız Öğretmen Okulu) genel eğitim ve öğretim yöntemleri dersi için hazırladığı Usûl-i Talim ve Terbiye Dersleri kitabı eğitim biliminin ülkemizdeki ilk bilimsel (pedagojik) örneğidir.

Ayşe Sıdıka, dönemin Osmanlı aydınlarında olduğu gibi, modern bilimin popüler ürünlerinden fazlasıyla etkilenerek yazdığı kitabında, eğitimin psikolojik, bilişsel ve fiziksel temellerini annelik tecrübesinin de sunduğu imkânlarla anlatmıştır. Eğitimi bedenin, zihnin ve ahlakın dengeli bir şekilde geliştirilmesi olarak tanımlayan Ayşe Sıdıka Hanım, geleneksel eğitimden modern eğitime geçiş döneminin bütün zihnî ve ahlaki çelişkilerini yaşamak durumunda kalmıştır. İlk olmanın bazı acemiliklerini taşısa da uzun yıllar öğretmen okullarında meslek kitabı olarak okutulan ve kendisinden sonraki pek çok çalışmaya kaynaklık eden elinizdeki eser, Türkiye'de eğitim biliminin öncü klasiklerindendir.